Άρθρα: Συλλογικές Διαπραγματεύσεις στην Ελλάδα

Συλλογικές Διαπραγματεύσεις στην Ελλάδα,  MoneyReview,  Απόψεις,  Δευτέρα 19 Μαΐου 2025

Με  αφορμή την προσφάτως ενσωματωμένη  Ευρωπαϊκή Οδηγία 2022/2041 για επαρκείς κατωτάτους μισθούς στην ελληνική νομοθεσία (Ν.5163/2024), η κυβέρνηση  εμφανίζεται διατεθειμένη να ανοίξει μια συζήτηση για τις συλλογικές διαπραγματεύσεις στην Ελλάδα.

Άρθρα: Θεμελιωδώς λανθασμένη η πολιτική για το στεγαστικό

Θεμελιωδώς λανθασμένη η πολιτική για το στεγαστικό, (με τον Δημήτρη Α. Ιωάννου), Οικονομικός Ταχυδρόμος, Απόψεις, Experts, Παρασκευή  9 Μαΐου 2025.  

Το οξυμένο, -ιδιαίτερα για τους νέους ανθρώπους- στεγαστικό πρόβλημα επιδρά εξαιρετικά διαβρωτικά στον κοινωνικό και οικονομικό ιστό της χώρας. Επιβαρύνει, -μέσα από πολλές διόδους-, την δημογραφική κατάσταση, επιβραδύνει την βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας και, το κυριότερο, υποβιβάζει την ποιότητα της ζωής των πολιτών.  Στην Ελλάδα παρατηρείται το υψηλότερο ποσοστό πληθυσμού (22%) από κάθε άλλη χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης που αισθάνεται “στεγαστική ανασφάλεια” ενώ, ταυτοχρόνως, το ποσοστό των νοικοκυριών που οι δαπάνες τους για  στέγαση ξεπερνούν το 40% του συνολικού τους εισοδήματος, (πράγμα που αποτελεί ένδειξη βιοτικής δυσπραγίας), υπερβαίνει το 30%, την στιγμή που το αντίστοιχο ποσοστό για τον υπόλοιπο ευρωπαϊκό πληθυσμό είναι μικρότερο από 10%. Κατάσταση που είναι ιδιαίτερα απογοητευτική, αλλά και παράδοξη, εάν σκεφτεί κανείς ότι παρατηρείται σε μία κοινωνία η οποία σε όλη την μεταπολεμική περίοδο έως και την εκδήλωση της κρίσης του 2010 είχε, μανιωδώς, επιδοθεί στην δραστηριότητα της (αν)οικοδόμησης όντας συγκριτικά πρώτη  (όσον αφορά το ποσοστό του ΑΕΠ), ανάμεσα στις ευρωπαϊκές χώρες και από τις πρώτες στον κόσμο, στον συγκεκριμένο τομέα ενώ, ταυτοχρόνως, από 20ετίας ήδη ο πληθυσμός της έχει αρχίσει να συρρικνώνεται (αν και ο συνολικός αριθμός των νοικοκυριών της δεν ακολούθησε την μείωση αυτή).

 

Αποτυχία του μηχανισμού της αγοράς και αστοχία της κυβερνητικής πολιτικής

 

Συζητήσεις: Πως το ασταθές διεθνές οικονομικό περιβάλλον επηρεάζει την Ελλάδα

Άρθρα: Το μη-μισθολογικό κόστος της εργασίας

Το μη-μισθολογικό κόστος της εργασίας, MoneyReview, Απόψεις, Τετάρτη 9 Απριλίου 2025. 

 

Χρειάσθηκαν περισσότερα από είκοσι χρόνια και η χρεοκοπία του 2010-2012 ώστε το ζήτημα του μη-μισθολογικού κόστους της εργασίας να τεθεί στην Ελλάδα στην προσοχή της οικονομικής πολιτικής, της κοινωνικής πολιτικής και της πολιτικής απασχόλησης.

Φιλοξενούμενα: Δυστυχώς, δεν θα δικαιωθούν.

Δυστυχώς, δεν θα δικαιωθούν, (του  Δημήτρη  Α. Ιωάννου),  Ανιχνεύσεις, Κυριακή 2 Μαρτίου 2025.

Θα υπήρχε ποτέ περίπτωση να δικαιωθεί και να αθωωθεί για την πράξη του, ακόμη και στην λιγότερο αναπτυγμένη κοινωνία του κόσμου, την πιο άγρια, την πιο καθυστερημένη πνευματικά και πολιτισμικά κάποιος ο οποίος θα είχε, για παράδειγμα, πέταξει ένα μικρό παιδί στους άγριους κροκόδειλους-που φυσικά θα το είχαν κατασπαράξει; Να αθωωθεί, δηλαδή, επικαλούμενος το επιχείρημα πως δεν ήταν αυτός που έκανε το κακό, αλλά τα άγρια, σαρκοβόρα ζώα; Δεν θα υπήρχε τέτοια περίπτωση πουθενά στην οικουμένη. Όσο άγρια και σκληρή και αν είναι η ζωή στον κόσμο ετούτο, κάτι παρόμοιο δεν θα μπορούσε να συμβεί σε καμμία χώρα. Με την εξαίρεση φυσικά μίας και μοναδικής: της δικής μας. Όπου μπορεί κάποιοι να έχουν δολοφονήσει όχι έναν αλλά  57 ανθρώπους και παρ’ όλα αυτά όχι μόνο να παραμένουν ατιμώρητοι αλλά να συνεχίζουν να απολαμβάνουν την εξουσία που είχαν όταν διέπραξαν το έγκλημα, υβρίζοντας  και καταφρονώντας ταυτοχρόνως με χίλιους τρόπους όσους τους ζητούν να  λογοδοτήσουν, προσβάλλοντας ακόμα και την ίδια την μνήμη των αθώων νεκρών.  Και το χειρότερο από όλα είναι πως αυτό δεν πρόκειται να αλλάξει. Αυτή η σχετικά εκτεταμένη αριθμητικά  ομάδα θα παραμείνει στην εξουσία και θα εξακολουθήσει να νέμεται και να λέηλατεί την χώρα εξοντώνοντας ενδεχομένως και άλλους αθώους –  εξοντώνοντας μακροχρόνια, και  την ίδια την χώρα. Πράγμα που θα συμβεί διότι  η εξουσία της ομάδας αυτής στηρίζεται σε, και πηγάζει από, θεμελιώδεις, γενετικές αδυναμίες της ελληνικής κοινωνίας.

Άρθρα: Η γραφειοκρατία των αναφορών ESG

Η γραφειοκρατία των αναφορών ESG,  MoneyReview, Απόψεις, Τρίτη 4 Φεβρουαρίου 2025.

Ήταν μέσα Ιουλίου 2024  όταν οι Financial Times ανέβασαν στην ιστοσελίδα τους την σχεδόν ημίωρη ταινία υπό τον τίτλο «Who killed the ESG party?». Αναφερόταν στην επενδυτική τραπεζική. Ήταν ενδεικτικό του τι θα ακολουθούσε, αρχικά στις ΗΠΑ, όπου οι μεγάλες επενδυτικές τράπεζες υποχωρούσαν η μία μετά την άλλη από την Net-Zero Banking Alliance (NZBA) που είχε δημιουργηθεί το 2021 στα πλαίσια της Glasgow Financial Alliance for Net Zero (GFANZ). 

Άρθρα: H οικονομία μπροστά στον εναπομείναντα 21ο αιώνα

H οικονομία μπροστά στον εναπομείναντα 21ο αιώνα,  Οικονομικός Ταχυδρόμος, Experts,  Τετάρτη 15 Ιανουαρίου 2025.

Το 2025 ολοκληρώνεται το πρώτο τέταρτο του 21ου αιώνα. Με έναν ειλικρινή απολογισμό για την πορεία της χώρας και πιο ειδικά της εθνικής οικονομίας στην περίοδο αυτή δεν θα μπορούσαμε να καταλήξουμε σε ιδιαίτερα ευχάριστα συμπεράσματα.  Η Ελλάδα πάσχει στο επίπεδο της οικονομίας, στο επίπεδο της κοινωνικής συνοχής αλλά και στο επίπεδο της ασφάλειας, μιας και όλα αυτά είναι απολύτως αλληλένδετα κα συνδεόμενα.  Ποιό, είναι, όμως, το κομβικό σημείο στο οποίο οφείλεται η εθνική μας καχεξία; Προφανώς η οικονομία, της οποίας η αδυναμία επηρεάζει αρνητικά την δημογραφική πορεία της χώρας και την κοινωνική της συνοχή, και υποσκάπτει τις δυνατότητες που σχετίζονται με την εθνική ασφάλεια.

Άρθρα: Η ιστορία του 14ου μισθού στην Ελλάδα

Η ιστορία του 14ου μισθού στην Ελλάδα, MoneyReview,  Απόψεις, Τρίτη 7 Ιανουαρίου 2025.

Τα εθνικά συστήματα αμοιβών της μισθωτής εργασίας κάθε χώρας έχουν την ιστορία τους. Στην Ελλάδα το Δώρο Χριστουγέννων, μέχρι  το 1980, και Επίδομα Χριστουγέννων, έκτοτε, αν και  συνεχίζουμε να το λέμε Δώρο, ως 14^ος μισθός του έτους (που σήμερα ισχύει για τους μισθωτούς του ιδιωτικού τομέα), έχει την δική του. Στην Ελλάδα έχει ιστορία 8 δεκαετιών και πλέον.

Άρθρα: Η Ελληνική Οικονομία μπροστά στον εναπομείναντα 21ο αιώνα

 

Άρθρα: Αθλητές της παραγωγής Redux

Αθλητές της παραγωγής Redux, Οικονομικός  Ταχυδρόμος, Opinions, Experts, Τρίτη 10 Δεκεμβρίου 2024

Από τότε που γραφτήκαν οι Αθλητές  της παραγωγής περάσαν 4  χρόνια και, εν τω μεταξύ, έγιναν  βήματα απομείωσης των αντικινήτρων που δυσκόλευαν, και δυσκολεύουν, πλήθος ελληνικών επιχειρήσεων, εξωστρεφών, παραγωγικών και εξαγωγικών, νεοφυών, καινοτομίας και ελληνικών πολυεθνικών, να προσελκύσουν, αλλά και να διακρατήσουν, έμπειρα ή νέα εξειδικευμένα στελέχη.

Τα αντικίνητρα

Έκθεση Ντράγκι, Ανθρώπινο Κεφάλαιο και Κοινωνικός Διάλογος

Έκθεση Ντράγκι, Ανθρώπινο Κεφάλαιο και Κοινωνικός Διάλογος, MONEYREVIEW, Απόψεις, Τετάρτη 27 Νοεμβρίου 2024.

Μετά από ένα τέταρτο του αιώνα μεγαλειωδών ομιλιών και μεγαλειωδών φιλοδοξιών από πολιτικούς και Επιτρόπους της ΕΕ  (θυμάστε την «Στρατηγική της Λισσαβόνας» το 2000 που ήθελε να κάνει την ΕΕ  την ανταγωνιστικότερη οικονομία του κόσμου, και τις «στρατηγικές» που έκτοτε ακολουθήσαν;), ήρθε μια μεγαλειώδης Έκθεση, η Έκθεση Ντράγκι για «το Μέλλον της Ευρωπαϊκής Ανταγωνιστικότητας», που αναδεικνύει την «υπαρξιακή πρόκληση» της Ευρωπαϊκής Ένωσης λόγω της  φθίνουσας και αποκλίνουσας ανταγωνιστικότητας της έκτοτε. Ακριβώς επειδή η «πρόκληση» είναι «υπαρξιακή» η Έκθεση στις σχεδόν 400 σελίδες της ασχολείται με αυτά που θεωρεί ουσιώδη. 

Άρθρα: Η Προσέλκυση Εμπείρων Στελεχών

Η Προσέλκυση Εμπείρων  Στελεχών, ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ, ΒΗΜΑ ΣΤΙΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ, σελ. 24, Κυριακή  24 Νοεμβρίου 2024. 

Άρθρα: Ευκαιρία Εκσυγχρονισμού

Ευκαιρία Εκσυγχρονισμού, Οικονομικός Ταχυδρόμος, Opinions,   Πέμπτη 14 Νοεμβρίου 2024, αναδημοσίευση απο ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ, Γνώμη, σελ.16/24, Κυριακή 13 Οκτωβρίου 2024. 

Τα Κράτη-Μέλη της ΕΕ έχουν υποχρέωση μεταφοράς, έως 15 Νοεμβρίου 2024, στο εθνικό δίκαιο της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 2022/2041 για επαρκείς κατώτατους μισθούς. Αυτό για την Ελλάδα είναι μία μεγάλη ευκαιρία εκσυγχρονισμού.

 

Φιλοξενούμενα: H απειλή εξ Ανατολών - Μέρος 3: Ο δρόμος της υποτέλειας οδηγεί στον πόλεμο, όχι στην ειρήνη

H απειλή εξ Ανατολών - Μέρος 3: Ο δρόμος της υποτέλειας οδηγεί στον πόλεμο, όχι στην ειρήνη, των Κωσταντίνου Γάτσιου  και  Δημήτρη Α. Ιωάννου, Athens Voice, Απόψεις, Κυριακή 17 Νοεμβρίου 2024.

Στο άρθρο αυτό –το τρίτο, και τελευταίο, μέρος του οποίου δημοσιεύουμε σήμερα– προσπαθούμε να απαντήσουμε στο ερώτημα εάν η Ελλάδα θα μπορούσε να ζήσει ειρηνικά με την Τουρκία, χωρίς όμως να εκχωρήσει δικαιώματα και να αυτοχειριασθεί όσον αφορά την εθνική ανεξαρτησία της, υπονομεύοντας έτσι τη μακροχρόνια επιβίωσή της ως ελεύθερο έθνος. Στο πρώτο μέρος του άρθρου («Οριοθετώντας το πρόβλημα») περιγράψαμε τις βασικές συνιστώσες των τουρκικών διεκδικήσεων –που είναι ο σωστός όρος με τον οποίον πρέπει να αναφερόμαστε σε αυτό που από πολλούς αποκαλείται «ελληνοτουρκικές διαφορές»–, ενώ στο δεύτερο μέρος («Η διεθνής νομολογία ως περίγραμμα ενός έντιμου συμβιβασμού») σκιαγραφήσαμε το πλαίσιο εντός του οποίου θα μπορούσε να υπάρξει ένας έντιμος συμβιβασμός μεταξύ των δύο χωρών, για τη μία και μοναδική θεμιτή διαφορά τους η οποία αφορά στην οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας και της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ). Θεωρούμε ότι η ελληνική θέση ως προς την επίλυση αυτής της διαφοράς θα πρέπει να επικεντρωθεί στην προβολή και διακήρυξη της άποψης ότι το μόνο αρμόδιο σχετικά είναι το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης.

Φιλοξενούμενα: H απειλή εξ Ανατολών - Μέρος 2: Η διεθνής νομολογία ως περίγραμμα ενός έντιμου συμβιβασμού

H απειλή εξ Ανατολών - Μέρος 2: Η διεθνής νομολογία ως περίγραμμα ενός έντιμου συμβιβασμού, Κωνσταντίνος Γάτσιος και Δημήτρης Α. Ιωάννου,  Athens Voice, Απόψεις, Δευτέρα 4 Νοεμβρίου 2024. 

Στο πρώτο μέρος του άρθρου αυτού («Οριοθετώντας το πρόβλημα») έγινε μία κριτική περιγραφή των παραμέτρων της ελληνο-τουρκικής διαφοράς στο Αιγαίο. Σε αυτό το δεύτερο μέρος, με βάση τις αποφάσεις διεθνών δικαστηρίων αλλά και των προβλέψεων της Σύμβασης για το Δίκαιο της Θαλάσσης (UNCLOS), γίνεται προσπάθεια να σκιαγραφηθεί η εικόνα της πλέον εύλογης και πιθανής απόφασης του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης, στην υποθετική περίπτωση κοινής ελληνο-τουρκικής προσφυγής σε αυτό. Μία εικόνα που τη χρειαζόμαστε, όχι μόνο ή κυρίως για εγκυκλοπαιδικούς λόγους, αλλά διότι μπορεί να προσφέρει ένα μέτρο (έναν «κανόνα»), ώστε να είμαστε σε θέση να αξιολογούμε όλες τις προτάσεις και τις απόπειρες να εξευρεθούν «οριστικές ρυθμίσεις» στη διαφορά του Αιγαίου, στο πλαίσιο ενός έντιμου συμβιβασμού.

Φιλοξενούμενα: Η απειλή εξ Ανατολών : Οριοθετώντας το πρόβλημα | Μέρος 1ο

Η απειλή εξ Ανατολών : Οριοθετώντας το πρόβλημα | Μέρος 1ο, Κωνσταντίνος Γάτσιος και Δημήτρης Α. Ιωάννου, Athens Voice, Απόψεις, Τρίτη 29 Οκτωβρίου 2024. 

Το πρόβλημα και οι παράμετροί του στις σχέσεις ανάμεσα σε Ελλάδα και Τουρκία - Η απειλή εξ Ανατολών Μέρος 1ο

Υπάρχει, άραγε, τρόπος να μπορέσουμε να αποφύγουμε μία καταστροφική πολεμική αντιπαράθεση με την κακή γείτονα Τουρκία (αναμφίβολα μία από τις χειρότερες παγκοσμίως, αν όχι την χειρότερη γείτονα που θα μπορούσε να έχει μία χώρα σαν την Ελλάδα), χωρίς όμως να εκχωρήσουμε εθνική κυριαρχία και χωρίς να απεμπολήσουμε εθνικά κυριαρχικά δικαιώματα;

Φιλοξενούμενα: Διαιτησία και όχι διμερής «οριοθέτηση»

Διαιτησία και όχι διμερής «οριοθέτηση», των Κωνσταντίνου Γάτσιου και Δημήτρη Α. Ιωάννου, ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ, Νέες Εποχές,  Κυριακή 20 Οκτωβρίου 2024  &  tovima.gr,    Γνώμες,  Τετάρτη 23 Οκτωβρίου 2024. 

Η κυβέρνηση δηλώνει ότι συνομιλεί με την τουρκική ομόλογό της, προκειμένου να επιτύχει τη διευθέτηση των ελληνοτουρκικών διαφορών, ιδιαίτερα όσον αφορά την οριοθέτηση της ΑΟΖ και της υφαλοκρηπίδας. Αυτό δημιουργεί ένα πολύ σοβαρό ερώτημα: 

Άρθρα: Η αναγκαία για την ανάπτυξη «βιομηχανική πολιτική»

Η αναγκαία για την ανάπτυξη «βιομηχανική πολιτική», (με  τον Δημήτρη Α. Ιωάννου)  ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΣ ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ, Experts,  Τρίτη 15 Οκτωβρίου 2024. 

Χώρες που “έχασαν” τις τρεις πρώτες βιομηχανικές επαναστάσεις

 

Η Ελλάδα έχει ένα από τα μικρότερα στην Ευρώπη και στην ΕΕ ποσοστιαία μερίδια της  βιομηχανίας ως προς το ΑΕΠ της. Το 2022  το ποσοστό αυτό ήταν  9,1% όταν ο αντίστοιχος μέσος όρος της ΕΕ βρισκόταν στο 15%. Εν τούτοις, το ποσοστό της χώρας μας δεν είναι το χαμηλότερο στην ΕΕ. Υπάρχουν περιπτώσεις κάποιων άλλων μικρότερων χωρών που βρίσκονται ακόμη χαμηλότερα όπως είναι το Λουξεμβούργο με ποσοστό 3,8%, η Κύπρος με 5,2% και η Μάλτα  με 7,1%. Πρόκειται για μικρές οικονομίες που είναι επικεντρωμένες στις υπηρεσίες. Ειδικά για τα δύο μικρά νησιά της Μεσογείου, την Κύπρο και την Μάλτα, μπορεί να ειπωθεί ότι η ισχνή βιομηχανική ανάπτυξη ήταν κάτι τελείως φυσιολογικό λόγω αντικειμενικών παραγόντων. Μικρές νησιωτικές οικονομίες, -που μάλιστα δεν διαθέτουν πρώτες ύλες-,  εξ αιτίας της μικρής εσωτερικής αγοράς τους, δεν μπορούν να επωφεληθούν από οικονομίες κλίμακας. Ως εκ τούτου είναι πολύ δύσκολο να αναπτύξουν βιομηχανική υποδομή και είναι φυσικό οι βιομηχανίες τους να περιορίζονται σε αγαθά που καλύπτουν τις βασικές ανάγκες, από τη μία μεριά, ενώ από την άλλη, στην εποχή μας τουλάχιστον, χαρακτηρίζονται από την χαμηλή προστιθέμενη αξία τους. Είναι, δηλαδή, κυρίως βιομηχανίες επεξεργασίας τροφίμων και ποτών,  οικοδομικών υλικών και παραγωγής δευτερογενούς ενέργειας.

 

Άρθρα: ΕΥΚΑΙΡΙΑ ΕΚΣΥΓΧΡΟΝΙΣΜΟΥ

Ευκαιρία Εκσυγχρονισμού, ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ, ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΣ ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ, Γνώμη, σελ.16/24,  Κυριακή 13 Οκτωβρίου 2024.

Τα Κράτη-Μέλη της ΕΕ έχουν υποχρέωση μεταφοράς, έως 15 Νοεμβρίου 2024, στο εθνικό δίκαιο της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 2022/2041 για επαρκείς κατώτατους μισθούς. Αυτό για την Ελλάδα είναι μία μεγάλη ευκαιρία εκσυγχρονισμού.

 

Άρθρα: Ακρίτες της Παραγωγής

Ακρίτες της Παραγωγής,  MONEYREVIEW, Απόψεις, Τρίτη 8 Οκτωβρίου 2024. 

Οι διαδρομές των διακοπών με έφεραν στον ακριτικό Έβρο. Στο Δέλτα και στην Δαδιά, έως το Ορμένιο. Καίτοι «εκτός υπηρεσίας» όψεις και προκλήσεις της βιώσιμης ανάπτυξης δεν μπορούσαν να περάσουν απαρατήρητες.

Άρθρα: Ο κόσμος άνω-κάτω και στην Ελλάδα “κανονικότητα”

Ο κόσμος άνω-κάτω και στην Ελλάδα “κανονικότητα”, (με  τον Δημήτρη Α. Ιωάννου), ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ, Ειδικό Αφιέρωμα, ΤΟ ΒΗΜΑ - Οικονομικός Ταχυδρόμος, Ανάπτυξη, "Η νέα κανονικότητα", σελ. 37,  Κυριακή 29 Σεπτεμβρίου 2024 και www.tovima.gr.  Γνώμες, Τετάρτη 2 Οκτωβρίου 2024. 

Φιλοξενούμενα: Η μετανάστευση δεν είναι δικαίωμα

Η μετανάστευση δεν είναι δικαίωμα,  (των  Κων/νου  Γάτσιου  και Δημήτρη Α. Ιωάννου), Athens Voice,  Απόψεις, Τρίτη 17 Σεπτεμβρίου 2024. 

Φιλοξενούμενα: Δημήτρης Α. Ιωάννου - Οι δύο οπτικές απέναντι στην τουρκική απειλή

Οι  δύο οπτικές απέναντι στην τουρκική απειλή,  Δημήτρης Α. Ιωάννου, Ανιχνεύσεις, Απόψεις, Σάββατο 7 Σεπτεμβρίου 2024. 

 

Ι. Η “πραγματιστική” οπτική

(Ο χρόνος λειτουργεί υπέρ μας).

Η Ελλάδα έχει απέναντί της την Τουρκία, τον χειρότερο ίσως γείτονα που θα μπορούσε να υπάρχει στον κόσμο, και ως εκ τούτου αισθάνεται καθημερινά μία συνεχή απειλή. Πρόκειται, πέραν πάσης αμφιβολίας, για μία χώρα  της οποίας τόσο η γεωπολιτική  επιρροή όσο  και η οικονομική και στρατιωτική ισχύς έχουν αυξηθεί ραγδαία τις τελευταίες δεκαετίες.  Ακόμη όμως και όταν δεν ήταν τόσο δυνατή, ακριβώς πριν 50 χρόνια, εξ αιτίας δικών μας σφαλμάτων, δεν δυσκολεύτηκε ιδιαίτερα να αποσπάσει εθνικό χώρο, τον οποίον ο ελληνισμός έχει πλέον ελάχιστες πιθανότητες να ανακτήσει. Αυτό είναι μία πραγματικότητα που δεν πρέπει να ξεχνάμε όταν καλούμαστε να αποφασίσουμε την στάση μας και να διαμορφώσουμε την πολιτκή μας για την αντιμετώπιση των αξιώσεων και απειλών της Τουρκίας.

Η κρίση του Μαρτίου 1987

Φιλοξενούμενα: Δημήτρης Α. Ιωάννου: ο Great Sea Interconnector είναι ένα πολύ επισφαλές σχέδιο

Δημήτρης Α. Ιωάννου, Ο Great Sea Interconnector είναι ένα πολύ επισφαλές σχέδιο,  Ανιχνεύσεις, Απόψεις, Σάββατο 14 Σεπτεμβρίου 2024.  

Πρόσφατα στον δυτικό τύπο εμφανίσθηκαν,  εκ νέου, όπως και παλαιότερα, άρθρα για την ανησυχία κύκλων του NATO σχετικά με την βιωσιμότητα των διεθνών υποθαλάσσιων καλωδίων του διαδικτύου και ιδιαίτερα εκείνων που συνδέουν την Ευρώπη με τις ΗΠΑ. 

Podcast: Το παραγωγικό ζήτημα της ελληνικής κοινωνίας

Το παραγωγικό ζήτημα της  ελληνικής κοινωνίας,  PODCAST Μαθήματα Οικονομίας, Οικονομικός  Ταχυδρόμος, με την κα  Ελένη Στεργίου,  Τρίτη 27 Αυγούστου 2024. 

Άρθρα: Εσωστρέφεια και παρακμή

 Εσωστρέφεια και παρακμή, (με  τον Δημήτρη  Α. Ιωάννου), Οικονομικός Ταχυδρόμος,   Opinions, Experts, Τρίτη 30 Ιουλίου 2024. 

Ό όρος εξωστρέφεια απαντάται στην οικονομική θεωρία μόνο σπανίως και σποραδικά. Αντιθέτως είναι βασική έννοια της επιστήμης της ψυχολογίας. Καθόλου τυχαία λοιπόν στην ελληνική περίπτωση  η έκφραση “εξωστρέφεια της οικονομίας” αποτελεί μετωνυμία της έννοιας “ανάπτυξη” και υποδηλώνει την διακαή επιθυμία εύρεσης ενός τρόπου διαφυγής από  την δομική αστάθεια και την  διαχρονική καχεξία της εθνικής παραγωγικής δομής.

Άρθρα: Πώς η Τηλεργασία και η Τεχνητή Νοημοσύνη αλλάζουν τα δεδομένα στην αγορά εργασίας

Πώς η Τηλεργασία και η Τεχνητή Νοημοσύνη  αλλάζουν τα δεδομένα στην αγορά εργασίας,  The N Society, Η ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ,  Σαββάτο  27 Ιουλίου  2024, σελ. 9 και naftemporiki.gr, The N Society, Κυριακή 28 Ιουλίου 2024. 

“Τηλεργασία: ευκαιρία για πιο παραγωγικές επιχειρήσεις και καλύτερη ζωή για τους εργαζόμενους” ήταν η Ειδική Έκθεση  (Special Report) που δημοσιεύσαμε την 2α Μαΐου 2019. Από τότε ο κόσμος της οικονομίας και της εργασίας άλλαξε με την ραγδαία επέκταση της τηλεργασίας διεθνώς και στην Ελλάδα. Η πανδημία έφερε μεγάλη επιτάχυνση της τεχνολογικής εξέλιξης στην οργάνωση της εργασίας σε εύρος προβλεπόμενο για τα τέλη της δεκαετίας ή για την επόμενη.

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας κήρυξε το τέλος της πανδημίας COVID-19 τον Μάϊο 2023, αλλά η στροφή στην εξ αποστάσεως και υβριδική εργασία εδραιώθηκε διεθνώς και σε μεγάλη κλίμακα, στα Επαγγέλματα με δυνατότητα τηλεργασίας (teleworkability): Τεχνολογία και οργάνωση αναβαθμίζουν την εργασία  (Special Report 27ης Ιανουαρίου 2022). Κυβερνήσεις, διεθνώς και στην ΕΕ, και επιχειρήσεις αρχίσαν να εξελίσσουν  ρυθμίσεις και πολιτικές για την τηλεργασία και την υβριδική εργασία.

Φιλοξενούμενα: ΚΑΣΟΣ: ΧΕΙΡΟΤΕΡΑ ΑΠΟ Ο,ΤΙ ΑΡΧΙΚΑ ΝΟΜΙΖΑΜΕ

Δημήτρης Α. Ιωάννου, ΚΑΣΟΣ: ΧΕΙΡΟΤΕΡΑ ΑΠΟ Ο,ΤΙ ΑΡΧΙΚΑ ΝΟΜΙΖΑΜΕ, Ανιχνεύσεις,  Παρασκευή 26 Ιουλίου 2024. 

Φιλοξενούμενα: Η ΠΙΟ ΜΕΓΑΛΗ ΗΤΤΑ ΤΗΣ ΠΕΝΤΗΚΟΝΤΑΕΤΙΑΣ

Δημήτρης Α. Ιωάννου, Η ΠΙΟ ΜΕΓΑΛΗ ΗΤΤΑ ΤΗΣ ΠΕΝΤΗΚΟΝΤΑΕΤΙΑΣ, Ανιχνεύσεις, Πέμπτη 25 Ιουλίου 2024.

Άρθρα: Εξωστρέφεια έναντι εσωστρέφειας και καθήλωσης

Εξωστρέφεια έναντι εσωστρέφειας και καθήλωσης, (με τον Δημήτρη Α. Ιωάννου), Το ΒΗΜΑ της Κυριακής, Ανάπτυξη, Οικονομικός ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ, Αφιέρωμα "Το στοίχημα της εξωστρέφειας", σελ. 52,  Κυριακή 30 Ιουνίου 2024. 

Φιλοξενούμενα: Διπλωματικοί «διάλογοι» και εθνική αλαλία

Διπλωματικοί «διάλογοι» και εθνική αλαλία,  (Κωνσταντίνος Γάτσιος  και Δημήτρης Α. Ιωάννου), Athens Voice, Απόψεις,  Κυριακή 19 Μαίου  2024. 

Μέσα σε ένα Σαββατοκύριακο, 11-12 Μαΐου, οι Έλληνες πολίτες άκουσαν τρία διαφορετικά πράγματα από τρεις ηγέτες χωρών της ευρύτερης περιοχής της Νοτιοανατολικής Μεσογείου. Άκουσαν τον πρόεδρο της Τουρκίας να λέει πως η χώρα του «δεν δέχεται de facto καταστάσεις στην περιοχή», κάτι που είναι μία διπλωματική διατύπωση της θέσης ότι η Ελλάδα δεν μπορεί να προχωρεί σε πράξεις άσκησης εθνικής κυριαρχίας χωρίς την άδεια της Τουρκίας. Άκουσαν τον πρωθυπουργό της Αλβανίας, ευρισκόμενο μάλιστα επί ελληνικού εδάφους, να δηλώνει προς τους επευφημούντες συμπατριώτες του ότι η Ελλάδα τους ανήκει εξίσου όσο και στους Έλληνες πολίτες. Και άκουσαν, επίσης, τη νέα πρόεδρο της Βόρειας Μακεδονίας να αναγορεύει τη χώρα της, εκ νέου, σε «Μακεδονία». Εκείνο, όμως, που δεν άκουσαν ήταν κάποια ουσιαστική εκ μέρους της χώρας μας απάντηση –«επίσημη», «ημιεπίσημη» ή «ανεπίσημη»–  στις τρεις αυτές δηλώσεις.

Άρθρα: Μία στενάχωρη συζήτηση

Μία στενάχωρη συζήτηση, (με τον Δημήτρη Α. Ιωάννου), Οικονομικός Ταχυδρόμος, Απόψεις, Experts, Δευτέρα 27 Μαΐου 2024. 

 I.         Η κατ’ όνομα “φιλολαϊκή” πολιτική βλάπτει τους πλέον αδύναμους

Στην προ δύο μηνών ανακοίνωση της αύξησης του κατώτατου βασικού μισθού στα 830 ευρώ ξεχώρισαν δύο επισημάνσεις. Πρώτα εκείνη του κυρίου πρωθυπουργού ότι πρόκειται για ένα πολύ “μελετημένο” μέτρο και, δεύτερον, αυτή της αρμοδίας υπουργού ότι ενώ από το 2019 μέχρι το 2023 ο πληθωρισμός είχε αυξηθεί κατά 16,6% η αντίστοιχη αύξηση του κατωτάτου  μισθού/ημερομισθίου, (συμπεριλαμβανόμενης και της πρόσφατης), είναι 27,7%. (Άλλοι υπολογισμοί δίνουν ελαφρά διαφοροποιημένα αποτελέσματα, αλλά σε κάθε περίπτωση η διαφορά μεταξύ των δύο μεγεθών παραμένει μεγαλύτερη από 10 ποσοστιαίες μονάδες). Και όσον αφορά βέβαια τον “μελετημένο” χαρακτήρα της αύξησης αυτής η αλήθεια είναι ότι η μελέτη πάνω στην οποία στηρίχτηκε δεν έχει δημοσιοποιηθεί, (ενώ έχει δημοσιοποιηθεί  η μελέτη των 5 Εμπειρογνωμόνων που είχε ορίσει η κυβέρνηση, η οποία δεν υποστηρίζει την κυβερνητική επιλογή), και πρέπει, συνεπώς, να προσπαθήσουμε μόνοι μας να καταλάβουμε την λογική της. Προσπάθεια που μας οδηγεί στο συμπέρασμα ότι πρόκειται για ένα σφάλμα οικονομικής πολιτικής.  Κάτι που είναι πραγματικά στενάχωρο δεδομένου πως έχουμε συνηθίσει ως κοινωνία να πιστεύουμε ότι κάθε ενίσχυση που αφορά τις πιο αδύναμες εισοδηματικά κατηγορίες του πληθυσμού, όπως είναι αυτή της ανειδίκευτης εργασίας που αμείβεται με τον κατώτατο μισθό, είναι ό,τι καλύτερο μπορεί να  συμβεί. Και συνεπώς, κάθε αμφισβήτηση της σκοπιμότητας και της χρησιμότητας τέτοιων “φιλολαϊκών¨ ρυθμίσεων, είναι μοιραίο να αντιμετωπίζεται ως ανάλγητη και αντιλαϊκή. Είναι όμως έτσι στην πραγματικότητα;

Άρθρα: Τεχνολογική και βιομηχανική αφέλεια

Τεχνολογική και βιομηχανική αφέλεια, MONEYREVIEW, Απόψεις, Πέμπτη 16 Μαΐου  2024. 

Στην μεγάλη ομιλία του (τόσο στην διάρκεια της, σχεδόν 2 ωρών, και 16,5 χιλιάδων λέξεων, όσο και στην ουσία της) στην Σορβόννη  στις 25 Απριλίου 2024, που συνέπεσε με την 50^η επέτειο της Επανάστασης των Γαρυφάλλων στην Πορτογαλία, ο Πρόεδρος της Γαλλικής Δημοκρατίας Εμμανουήλ Μακρόν ανέπτυξε ένα πρόταγμα για την Ευρώπη,  αναφερόμενος σε τρεις μεγάλες ενότητες αυτού. Πρώτον, σε μια Ευρώπη ως δύναμη στον σύγχρονο κόσμο (και την  ανάγκη για αμυντική κλιμάκωση και για μια Ευρώπη που ελέγχει τα σύνορά της). Δεύτερον, σε μια Ευρώπη της προόδου και της ευημερίας, που πρέπει να περιλαμβάνει ένα σύμφωνο ευημερίας με 7 συνιστώσες. Τρίτον, σε μια ανθρωπιστική Ευρώπη, και δημοκρατική.

Φιλοξενούμενα: Όχι σε πανεπιστήμιο ισλαμικών σπουδών στη Θράκη

Όχι σε πανεπιστήμιο ισλαμικών σπουδών στη Θράκη,  (των Κωσταντίνου Γάτσιου και Δημήτρη Α. Ιωάννου), Athens Voice,  Άρθρα - Απόψεις, 20 Μαρτίου 2024.  

Παρουσιάσεις Μελετών - Συζητήσεις: Δημογραφική Κρίση και Οικονομική Ανάπτυξη

Δημογραφική Κρίση και Οικονομική Ανάπτυξη,  Delphi Economic Forum,  Μεγάλη Συζήτηση για την Δημογραφικη Κρίση,  Σαββάτο 13 Απριλίου 2024. 

(2) Post | Feed | LinkedIn

 Watch on demand: https://ow.ly/XjJ150RjBAN

Άρθρα: Η πολιτική οικονομία της δημογραφικής παρακμής

Η πολιτική οικονομία της δημογραφικής παρακμής,  (με  τον Δημήτρη Α. Ιωάννου),  Οικονομικός Ταχυδρόμος,  Experts, Κυριακή 5 Μαίου 2024. 

 

      I.            Δύο προσεγγίσεις για την σχέση δημογραφίας και ανάπτυξης

 

Στην οικονομική φιλολογία η μελέτη των σχέσεων μεταξύ δημογραφίας και ανάπτυξης είναι περιορισμένη. Οι υφιστάμενες εργασίες δεν είναι πολλές και, πέραν από την κλασσική θεωρία του «δημογραφικού μερίσματος» (demographic dividend) έχουν λίγα να προτείνουν καθώς θα μπορούσε κανείς να πει τόσο ότι τα αποτελέσματα τους είναι αντιφατικά, όσο και ότι δεν έχουν καταφέρει να περιγράψουν ή να εντοπίσουν κάποια άλλη ισχυρή σχέση με την οποία η δημογραφία -μπορεί να- συνδέεται με την ανάπτυξη και την παραγωγικότητα.

Άρθρα: Η δημογραφική κρίση και η ελληνική ανάπτυξη

Η δημογραφική κρίση και η ελληνική ανάπτυξη,  (με τον Δημήτρη Α. Ιωάννου), Οικονομικός  Ταχυδρόμος, Experts, Δευτέρα 15 Απριλίου 2024. 

Δεκαέξι σημεία από την παρουσίαση στην «Μεγάλη Συζήτηση» για την Δημογραφική Κρίση στο 9^ο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών.

 

1.         Οι δημογραφικές τάσεις στην Ελλάδα, δηλαδή η μείωση της γονιμότητας,  η γήρανση του πληθυσμού λόγω και της θετικής εξέλιξης της αύξησης του προσδόκιμου ζωής, η  μείωση του πληθυσμού, η μείωση του πληθυσμού εργάσιμης ηλικίας, δεν είναι νέα φαινόμενα. Έρχονται από προηγούμενες δεκαετίες και λόγω της «δημογραφικής ορμής» θα ενταθούν την τρέχουσα και τις επόμενες δεκαετίες.

Άρθρα 

Φιλοξενούμενα: Τραγωδία Ηθών

Τραγωδία Ηθών, των Κωνσταντίνου Γάτσιου και Δημήτρη Α. Ιωάννου, ΤΟ ΒΗΜΑ, Γνώμες, Τρίτη 13 Φεβρουαρίου 2024. 

Σε σοβαρά θέματα, όπως είναι ο γάμος των ομόφυλων ζευγαριών, είναι απαραίτητο ο δημόσιος διάλογος να διεξάγεται με όρους καθαρότητας, νηφαλιότητας και ευθύτητας. Η κυβέρνηση ισχυρίζεται ότι η θεσμοθέτηση του γάμου των ομοφύλων το μόνο που συμπαρασύρει είναι το δικαίωμά τους στην τεκνοθεσία –κάτι που, βέβαια, αφορά κυρίως ομόφυλα ζευγάρια αρρένων, αφού τα αντίστοιχα ζευγάρια θηλέων μπορούν κατά τεκμήριο να τεκνοποιήσουν. Και ότι δεν θα επιτρέψει την παρένθετη κύηση. Πέραν του κατά πόσο η τεκνοθεσία από ομόφυλα ζευγάρια, ιδιαιτέρως δε αρρένων, επιτρέπει στα τεκνοθετημένα παιδιά μια ισορροπημένη ψυχοπνευματική ανάπτυξη (έχουμε παρουσιάσει τις σχετικές απόψεις μας αλλού), προκύπτει αβίαστα το εξής ερώτημα ως προς την παρένθετη κύηση.

Άρθρα: (Του/της/του) Απασχολήσιμου

(Του/της/του) Απασχολήσιμου, MoneyReview, Απόψεις,  Τετάρτη 13 Μαρτίου 2024. 

Στο  συνέδριο για τα 50 χρόνια  της Μεταπολίτευσης, σε σχετικό πάνελ, επανήλθε στην επιφάνεια η έννοια  του απασχολήσιμου, η οποία απετέλεσε πεδίο σφοδρών πολιτικών και ιδεολογικών αντιπαραθέσεων «εκσυγχρονισμού» και αντιπάλων του, στα μέσα της διαδρομής  των 50 ετών -μεταξύ 1997 και 2003.

'Αρθρα: Ελλείψεις

Ελλείψεις,  MoneyReview, Απόψεις, Δευτέρα 4 Μαρτίου 2024

Οι ελλείψεις εργατικού δυναμικού είναι φαινόμενο όχι μόνον της Ελλάδας. Είναι και της ΕΕ και της Ευρωζώνης. Όπου εμφανίζουν δεκαετή, τουλάχιστον, ανοδική τάση, η οποία μόνο προσωρινά διακόπηκε από την πανδημία. Τα δε ιστορικά υψηλά ελλείψεων εργατικού δυναμικού το 2023 είναι σε συνθήκες οικονομικής στασιμότητας - στα όρια της ύφεσης, και με ιστορικά χαμηλή ανεργία (EE:5,9%, Ευρωζώνη: 6,4%).

Άρθρα: What is this Ergani stuff? – Crash Test

What is this Ergani stuff? – Crash Test,  Οικονομικός Ταχυδρόμος, Experts, Δευτέρα 12 Φεβρουαρίου 2024.

Η εφαρμογή της Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας του Πληροφοριακού Συστήματος ΕΡΓΑΝΗ εισήλθε σε νέα περίοδο από την αρχή του έτους. Είναι περίοδος crash test. Μένει να φανεί πόσο test και πόσο crash θα είναι, πως θα αξιοποιηθεί και ποιος θα το «φορτωθεί».

Γιατί είναι crash test ;

Φιλοξενούμενα: Η καταχρηστική μετατροπή μίας επιθυμίας σε “δικαίωμα”;

Η καταχρηστική μετατροπή μίας  επιθυμίας σε “δικαίωμα”;  Κωνσταντίνος Γάτσιος και Δημήτρης Α. Ιωάννου,  Athens Voice, Απόψεις, A.V. Guest, Παρασκευή 9 Φεβρουαρίου 2024.  

Ποιοι είναι οι όροι για να γίνει μία διεκδίκηση αποδεκτή από το συγκροτημένο σε κράτος κοινωνικό σύνολο και να κατοχυρωθεί ως «δικαίωμα»; Ένας και μοναδικός: ότι η άσκηση και η απόλαυση του συγκεκριμένου δικαιώματος από τους διεκδικητές του δεν θα παραβιάζει και δεν θα εξαλείφει ισοδύναμα ή υπέρτερης αξίας δικαιώματα άλλων.

Συνεντεύξεις: Είναι η Ελλάδα «πρωταθλήτρια οικονομία» του 2023;

Είναι η Ελλάδα «πρωταθλήτρια οικονομία» του 2023; ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ TV,  Συζήτηση  με τον κο Παύλο Πανταζόπουλο, N Review, Πέμπτη 11 Ιανουαρίου 2024.

Προς το παρόν δεν υπάρχει κανένα ελληνικό οικονομικό «θαύμα»

Προς το παρόν δεν υπάρχει κανένα ελληνικό οικονομικό «θαύμα», Οικονομικός Ταχυδρόμος, Experts, Τετάρτη 10 Ιανουαρίου 2024. 

Οι διθύραμβοι που ακούστηκαν πρόσφατα, από τον διεθνή οικονομικό τύπο, για το ελληνικό οικονομικό  “θαύμα” και για την Ελλάδα ως οικονομική “πρωταθλήτρια” χώρα του 2023, είναι παντελώς άστοχοι και μόνο επικίνδυνη σύγχυση μπορούν να δημιουργήσουν στο πνεύμα των Ελλήνων πολιτών.  Σε αντίθεση με τους διθυράμβους αυτούς η πικρή αλήθεια είναι πως δεν υπάρχει, προς το παρόν τουλάχιστον, κανένα ελληνικό οικονομικό “θαύμα” και πως στην πραγματικότητα  οι προοπτικές για την ελληνική οικονομία και για την χώρα παραμένουν δυσοίωνες.

 

Άρθρα: Ζακ Ντελόρ - Val Duchesse

Ζακ Ντελόρ - Val Duchesse,  MoneyReview, Απόψεις, Τετάρτη  3 Ιανουαρίου 2024.

Οι  συμβολές του Ζακ Ντελόρ   στην σύγχρονη  ευρωπαϊκή  εξέλιξη περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων,  και την εισαγωγή του κοινωνικού διαλόγου ως  θεμελιώδους στοιχείου του ευρωπαϊκού κοινωνικού μοντέλου, της ενιαίας  αγοράς  και της οικονομικής και νομισματικής ένωσης. Που επιτρέπει σε αντιπροσωπευτικούς εκπροσώπους των επιχειρήσεων και των εργαζομένων να συμβάλουν ενεργά, μέσω και συμφωνιών, στην προώθηση της οικονομικής ενοποίησης και στο σχεδιασμό της ευρωπαϊκής κοινωνικής πολιτικής και πολιτικής απασχόλησης.  Αυτό έχει συνοψισθεί ως διαδικασία κοινωνικού διαλόγου Val Duchesse.

Άρθρα: Κενά παραγωγικότητας

Κενά παραγωγικότητας,  MoneyReview,  Απόψεις,  Τετάρτη 6 Δεκεμβρίου 2023. 

Η έννοια των κενών παραγωγικότητας περιγράφει την διαφορά της παραγωγικότητας μεταξύ συγκρινόμενων τομέων και κλάδων οικονομικής δραστηριότητας μιας οικονομίας, ή επιχειρήσεων ενός κλάδου. Μπορεί να υπάρχουν μεγάλα κενά (ή «χάσματα») παραγωγικότητας ακόμη και μεταξύ επιχειρήσεων και εργοστασίων στον ίδιο κλάδο. Είτε μεταξύ των τομέων είτε μεταξύ των εργοστασίων, αυτά τα κενά τείνουν να είναι πολύ μεγαλύτερα στις αναπτυσσόμενες χώρες παρά στις προηγμένες οικονομίες.

Άρθρα: Η λεηλασία και απογύμνωση της χώρας

Η λεηλασία και απογύμνωση της χώρας,  (με τον Δημήτρη Α. Ιωάννου), Οικονομικός  Ταχυδρόμος, Experts,  Δευτέρα  27 Νοεμβρίου 2023. 

Στην ειδική έκθεση ελέγχου  του Ελεγκτικού Συνεδρίου με θέμα τις απ’ ευθείας αναθέσεις διαπιστώθηκε πως τα έτη  2021 και 2022 οι φορείς του Δημοσίου προχώρησαν σε 314.000 απ’ ευθείας αναθέσεις που αφορούσαν ένα ποσό 4,5 δισεκατομμυρίων ευρώ.  Είναι απολύτως βέβαιο πως ούτε ο Πούτιν με τον Ζελένσκι μαζί, από τότε που άρχισε ο πόλεμος στην Ουκρανία μέχρι σήμερα, δεν έχουν προχωρήσει σε τόσο πολλές απ’ ευθείας αναθέσεις, σε σχέση με όσες έχουν υλοποιήσει οι διαχειριστές των διαφόρων φορέων του ελληνικού Δημοσίου. 

 

Μελέτες - Ερευνητικά Προγράμματα: ΓΗΡΑΝΣΗ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ - 4Η ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ

  ΓΗΡΑΝΣΗ  ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ: 4η ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ

Χρήστος A. Ιωάννου,  Δημήτριος A. Ιωάννου,   Σωτήρης Πέτρος 

στα πλαίσια  του έργου 

ΕΚΠΟΝΗΣΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ ΓΙΑ ΤΗ ΓΗΡΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ

για λογαριασμό του Κέντρου Ερευνών Πανεπιστημίου  Πειραιώς

επιστημονικός υπεύθυνος: Μιλτιάδης Νεκτάριος 

Πακέτο Εργασίας 1^ο:  Γήρανση και 4η Βιομηχανική Επανάσταση (4^η Β.Ε)

 

 

Απρίλιος   2022